فرش گل برجسته | فرش نقش برجسته

تاریخ : 10 فروردین 1398

فرش گل برجسته | فرش نقش برجسته

در دنیای امروز همه چیز با سرعت سرسام آوری در حال پیشرفت است و این قاعده از صنعت فرش نیز مستثنی نیست؛ به گونه ای که هر روز شاهد طرحی تازه و نقشی نو هستیم.در گذشته تنها گلیم فرش، گبه و زیلو  زینت بخش کف خانه ها می شد اما امروزه هر کسی برای خرید، انتخاب های متعددی پیش رو دارد، فرش های دستباف، ماشینی، گلیم فرش و گبه تنها بخش کوچکی از این صنعت گسترده است.یکی از نوآوری های صنعت فرش، فرش نقش برجسته یا فرش گل برجسته است که گل های قالی را چون باغی سرسبز و زنده در برابر دیده گان قرار می دهد.

در این مقاله سعی بر این داریم که به بررسی این محصول جدید بپردازیم و هم چنین مزایا و معایب آن را بررسی کنیم. این فرش ها با استفاده از نخ های هایبالک که هیت ست شده اند بافته می شوند که بسته به شرکت بافنده از 2 تا 3 نخ در بافت فرش، برای ایجاد برجستگی استفاده می شود. قسمت هایی از فرش که از نخ هایبالک استفاده شده به صورت فرورفته و دیگر قسمت ها برجسته خواهند بود. هایبالک نام دیگر فرش های گل برجسته است که تفاوت ارتفاع قسمت های برجسته و فرو رفته در آن فاحش است. این فرش ها به طور معمول کمی نازک تر از دیگر فرش ها هستند و بسته به نوع و میزان تراکم 7 تا 9 میلی متر ضخامت دارند؛ این میزان در قسمت های فرو رفته ی فرش به 4 تا 6 میلی متر کاهش می یابد. عموم مردم تصور می کنند هر چه شانه و تراکم فرش بیشتر می شود طبیعتا باید ضخامت آن هم افزایش یابد اما اینطور نیست بلکه هر چه فرش تراکم بالاتری داشته باشد نازکتر خواهد شد. طرح فرش های گل برجسته بیشتر حالت سنتی و کلاسیک داشته و کمتر از طرح های فانتزی برای بافت این نوع فرش ها استفاده میشود.همانطور که بر هیچ کس پوشیده نیست کاشان یکی از قطب های مهم در صنعت تولید فرش محسوب می شود و همین امر سبب شده در دنیای فرش گل برجسته نیز گامی نهاده و تولیداتی هم در این داشته باشد. این فرش ها در دو نوع 1000 شانه و 1200 شانه و با دو نوع تراکم 3000 و 3600 تولید می شوند.

فرش گل برجسته چگونه تولید می شود؟

در زمان تولید این فرش ها از دو نوع نخ اکریلیک استفاده می شود، هر کدام بسته به نوع کارایی خود نقشی را ایفا می کنند. البته نکته ای که باید مورد توجه قرار گیرد آن است که هیچ دستگاه تولید فرشی وجود ندارد که بتواند چنین فرش هایی را تولید کنند؛ بلکه تمام ماشین های موجود فرش هایی با سطح صاف و یکدست تولید می کنند. در تار پود این فرش از نخ های آکریلیکی که در فرش های معمولی وجود دارد، استفاده می شود و علاوه بر آن از نوعی نخ دیگر موسوم به نخ آکریلیک هایبالک نیز بهره میبرند؛ این نخ نسبت به دما حساس بوده و واکنش نشان می دهد و از آن در رنگ پس زمینه ی فرش های گل برجسته بهره می برند. در زمان تولید فرش ماشینی، در ابتدای کار فرش های تولید شده خام می باشند یعنی ریشه، چرم برای لبه ها، آهار پشت فرش و دیگر عملیات لازم برای تکمیل فرش هنوز روی آن انجام نشده است. معمولا این خدمات در شرکت های کوچکتر که وابسته به کارخانه ی اصلی تولید فرش می باشند، انجام می گیرد. برای تولید فرش های نقش برجسته نیز در ابتدا فرش به صورت معمولی، صاف و یکدست است؛ اما در واحدهای مختلف تکمیل، فرش از روی حوضچه های آهار عبور کرده و پشت فرش خیس می شود؛ لازم به ذکر است آهار نوعی چسب است که به پشت فرش میزنند.برای رفع خیس شدگی فرش، آن را از روی خشک کن عبور می دهند که دارای حرارت غیر مستقیم می باشد؛ زمانی که فرش از روی غلطک های خشک کن عبور داده می شود نخ های هایبالک که نسبت به دما حساس بودند کمی منقبض شده و جمع می گردند. این در حالی است که نخ های آکریلیک معمولی مقاومت بسیار بالاتری در برابر حرارت های غیر مستقیم دارند و به همین دلیل در حالت عادی خود باقی می مانند. و در نهایت فرشی که مشاهده می شود، همان فرش نقش برجسته ایست که شما خریداری می کنید.

معایب فرش گل برجسته

هر محصول جدیدی که تولید می شود تا مورد آزمایش قرار نگیرد و در این آزمون و خطاها ایراداتش رفع نشود نمی تواند محصول بی عیب و نقصی باشد، فرش نقش برجسته نیز به تازگی وارد بازار فروش شده است و یقینا راه طویلی تا رسیدن به دراجات عالی را دارد. در هر حال ایراداتی که به این محصول وارد هستند عبارتند از:

  • دوام فرش های معمولی بسیار بالاتر از فرش های نقش برجسته است.
  • برجستگی ها و فرو رفتگی های فرش تنها تا اولین شست و شو دوام دارند و بعد از آن حالت خود را از دست می دهند.
  • این فرش ها نسبت به فرش های معمولی قیمت بالاتری نیز دارند.
  • فرش های نقش برجسته پاخور خوبی ندارند و پس از مدتی برجستگی خود را از دست می دهند.
  • جارو کردن این فرش ها کار ساده ای نیست زیرا ممکن است گرد و غبار و چیز های ریز در لا به لای آن و در فاصله بین برجستگی و فرورفتگی ها باقی بماند پس این فرش ها برای آشپزخانه و اتاق بچه ها مناسب نیست.
  • این فرش ها تنها در چند رنگ کرم، سورمه ای، فندقی یا نسکافه ای، آبی کاربنی و فیروزه ای بافته می شود.

مزایا فرش گل برجسته:

  • ظرافت و زیبایی بی نظیر
  • داشتن طرح و نقش های مختلف
  • تراکم بالای گره ها

در خارج از ایران به تراکم و ضخامت فرش توجه خاصی نمی کنند به همین دلیل صادرات این نوع فرش که دارای ضخامت کمتر و ظرافت بیشتری است رونق فراوانی دارد. عموما تابلو فرش ها از نوع نقش برجسته تولید می شوند و به دلیل اینکه روی دیوار نصب می شوند و جنبه ی تزیینی دارند مشکلی برایشان به وجود نمی آید. اما انتخاب این نوع بافت فرش به عنوان کف پوش خانه شاید کار عاقلانه ای نباشد. 

انواع فرش نقش برجسته

در هر حال ممکن است کسی چشم بر تمامی معایب بسته و قصد خرید این نوع فرش ها را داشته باشد در این صورت باید بگوییم این فرش در انوع مختلف 6 متری، 9 متری و 12 متری و انواع قالیچه ها و تابلو فرش ها تولید می شود. جدیدترین محصول تولیدی در این زمینه فرش 1200 شانه ی هایبالک هیت ست شده است.با توجه به اهمیت بالای زیبایی دکوراسیون منازل که محلی برای آرامش و استراحت است باید دست به انتخابی درست زد و امید داریم با مطالعه ی مقالات ما در زمینه ی چگونگی خرید انواع فرش بتوانید انتخابی فوق العاده داشته باشید.