تفاوت گلیم فرش با فرش گبه در چیست؟

فرش ‌ماشینی کاشان انواع مختلفی دارد که شامل قالی، گبه، گلیم فرش، پلاس، زیلو، بوریا و حصیر می باشد. هر کدام خود به بخش های مختلفی دسته بندی می شود و تفاوتشان در نوع بافت و نخ آن هاست. فرش اصیل ایرانی، دستبافت می باشد اما اختراع ماشین بافت فرش، موجب شد که فرش ماشینی با فرش دستبافت رقابت کند. دستگاه بافت فرش به تولید انواع فرش مانند: گبه، گلیم، پلاس و... میپردازد. ما در این مقاله قصد داریم درباره تفاوت گبه ماشینی با گلیم ماشینی توضیحاتی به شما خوانندگان عزیز ارائه کنیم. پس با ما همراه باشید.

گبه:  

کلمه ای ایرانیست و به معنی خام و زخمت میباشد. اصالت آن به ایل قشقایی بازمی گردد. گبه فرشی بسیار سبک و پرزدار می باشد و انسان را از سرما محفوظ میدارد. سبک بودن آن به این دلیل است که، عشایر در زمان کوچ باید از وسایلی استفاده کنند که حمل آن راحت و آسان باشد. گبه نیز یکی از وسایل ضروری عشایر می باشد که باید آن را به همراه داشته باشند. قیمت بالای گبه دستبافت موجب شد که کارخانجات فرش ماشینی به تولید آن بپردازند. طرح و نقشه متنوع، قیمت مناسب و کیفیت بالای گبه ماشینی، باعث شده که خریداران زیادی به سمت آن سوق پیدا کنند. 

گلیم:

نوعی فرش است که از جنس پشم بافته می شود و معمولا بافت آن در مناطقی رواج دارد که دامپروری در آن منطقه پر رونق است. تفاوت گلیم و قالی در این است که، گلیم از تار و پود تشکیل شده و مانند قالی پرز ندارد. بهترین جنس نخ برای بافت گلیم، پشم مرینوس می باشد زیرا لطیف بوده و مرغوبیت آن بیشتر است. نقش و طرح های استفاده شده روی گلیم معمولا ساده و ذهنی می باشد. اما پژوهشگران می گویند نقش و نگار گلیم های سنتی بسته به اینکه در کدام منطقه بافته شده اند با هم تفاوت دارد و هر نقش و طرحی نشان دهنده قسمتی از نماد منطقه ای می باشد که گلیم در آن بافته شده است. 

مقاله مرتبط: تفاوت جاجیم و گلیم

تفاوت های گلیم ماشینی و گبه ماشینی 

ظاهر:

ظاهر گلیم صاف و یکدست است. بافت گلیم به صورت لوپ یعنی حلقه حلقه ای که نخ از هم جدا نمیشود، میباشد. گبه صاف و یکدست است اما بافت آن به صورت الیاف بلندتر حدود یک سانتیمتر است.

نوع نخ: 

یکی از تفاوت های مهم گلیم فرش و گبه ماشینی در بافت و نوع الیاف به کار رفته در بافت آن هاست. برای بافت گبه از همه نوع الیافی استفاده میشود.برای بافتن گبه ماشینی از معمولا از الیاف پلی پروپلین استفاده میشود زیرا در برابر گرما و رطوبت مقاومت بسیار بالایی دارد. و با توجه به این خصوصیات نخ پلی پروپلین ارزان تر از الیاف مصنوعی است. نوع نخ به کار رفته در بافت گلیم ماشینی نخ ب اف سی است. این الیاف در تارهای طولانی بهم بافته میشوند و کاملا برای بافت گلیم مناسب است.

میزان ماندگاری:

یکی دیگر از تفاوت های گلیم ماشینی و گبه ماشینی در به کاربردن الیاف هایی با عمر کم و زیاد میباشد. الیاف گلیم چون از نخ ب اف سی بافته میشود دوام بالایی دارد و مرغوب است. اما نخ پلی پروپلین استفاده شده در بافت گبه ماشینی دوام کمتری دارد. و به تناسب آن عمر کمتری دارد.

مقاومت در برابر رطوبت و گرما:

گلیم را معمولا در جایی پهن میکنند که رطوبت کمتری دارد. ولی گبه در برابر سرما و رطوبت مقاومت بیشتری دارند.

جذب گرد و غبار:

گلیم ها به دلیل بافت یکسان وساده، غبار کمتری جذب میکنند. ولی گبه درشت بافته میشود و زودتر باید شسته شود. شستن گبه راحت تر از گلیم است.

نکته: در گلیم و گبه باید مراقب باشید که مواد چربی روی آن ها نریزد، زیرا پاک کردن آن دشوار است.

تنوع:

تنوع و تعدد طرح و نقش در گلیم و گبه ماشینی بسیار متنوع است. اما الیاف پلی پروپلین به کار رفته شده در گبه، تنوع رنگی بالایی دارد. رنگ های گبه بسیار شفاف میباشد. 

مقاله مرتبط: شست و شو نگهداری فرش و گلیم دستباف