تاریخچه گلیم و انواع بافت فرش گلیم

 در مقالات قبلی بیشتر با فرش گلیم اشنا شدید در اینجا می خواهیم با انواع بافت فرش گلیم اشنا شویم .فرش گلیم کاشان سعی دارد با عرضه انواع گلیم ماشینی شما را در جریان انواع گلیم کاشان و قیمت گلیم ماشینی روز بازار قرار دهد .و از طریق فروشگاه مجازی گلیم اصیل افتخار این خدمت رسانی را برای کاربران فضای مجازی و بازار واقعی داریم.

مقاله مرتبط : بافت فرش گلیم 

فرش گلیم چیست ؟

فرش گلیم نوعی فرش بدون پرز است که با درگیری تاروپود به یکدیگر ایجاد می شود . معمولا تار آن پنبه و پشم وگاهی نخ ابریشم و پود آن از نخهای پشمی و کرک و ابریشم به صورت رنگی استفاده می شود . این فرش در زبان فارسی نامهای مختلفی دارد. فرش گلیم در افغانستان – گیلیم در اوکراین – بداس در قفقاز – لیاط در سوریه و لبنان – چیلیم در رومانی ،  ترکیه ،  لهستان ،  مجارستان و عربستان  کیلیم از جمله نامهای متفاوت آن است.

تاريخچه گلیم بافی

انسان از زمان های كهن از پوست حیواناتی كه شكار می  كرده به منظور پوشش و محافظ بدن در مقابل تغييرات جوی و نیز به عنوان زیر انداز استفاده می كرده و به تدریج با رواج دامداری و ریسیدن پشم ، بافتن در ميان قبایل ابتدائی رواج یافت و جزو اولین هنرها و صنایع قبیله ای به شمار آمد. هر چند به روشنی مشخص نیست كه نخستین بار در کجا و توسط چه قوم و قبیله ای بافت پارچه های اوليه كه همزمان با شروع بافت گلیم بوده صورت گرفته اما بر اساس کاوش های باستان شناسی شواهدی از بافندگی در ميان ساکنان فلات ایران و سرزمین های همجوار به دست آمده.از جمله در غارهای جنوب شرقی دريای مازندران ( غار کمربند و هوتو در نزديكی بهشهر ) آثاری پیدا شده كه پرورش گوسفند و بز و ریسیدن پشم و موی آنها را به دست مردمان این منطقه در ۸۰۰۰ سال پیش به اثبات می رساند . همچنین تکه پارچه ای ۸۰۰۰ ساله بافته از موی بز در کرانه های دريای مازندران و پارچه كتانی ۶۰۰۰ ساله ای هم از شوش به دست آمد.

با همه این ارزیابی ها نمی توان تاریخ دقیق برای فرش گلیم ارائه كرد . قديمی ترين فرش كشف شده دنيا به نام پازيريک متعلق به ۳۵۰-۵۰۰  ق م می باشد.

گليم بافی مقدمه ای برای بافت فرش بوده است. تاريخ آغاز قالی بافی را به ۱۵۰۰-۲۰۰۰ ق م تخمين زده اند می توان گفت تاريخ آغاز گليم بافی حدود ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ ق م بوده است.

دستگاه های بافت گليم 

به طور كلی دستگاه های بافت فرش گلیم چهار نوع می باشند:

الف- گليم ساده باف :

دستگاه گليم ساده باف از يک كجو و چوب كمكی تشكيل شده و فرش گلیم به طور يكنواخت روی آن بافته می شود.پشت و روی اين نوع فرش گلیم يكسان بوده و هر دو روی آن قابل استفاده است.

ب-گليم چرخی باف :

دستگاه گليم چرخی باف دارای چهار كجو است. هر كجو به وسيله كمان هايی جا به جا می شود.در اين نوع بافت پود از لا به لای تمام تارها رد می شود . بافت به صورت يكسانی پيش می رود.در پشت فرش گلیم پودهای اضافی روی هم قرار می گيرند و به اين علت حاصل كار، گليمی محكم و ضخيم با پشت و روی متفاوت خواهد بود كه فقط يك روی آن قابل استفاده است

ج- جاجيم باف:

دستگاه بافت جاجيم دارای چهار كجو و چند كمان است. تفاوت اساسی بين جاجيم و ساير انواع فرش گلیم، رنگی بودن تارهای آن است كه مثل پود در ظهور نقش ها مؤثرند .پشت و روی جاجيم همانند گليم ساده بافت يكسان است.

د- گليم سوزنی ( سوماک ) :

دستگاه گلیم سوزنی دارای يك كجو است و به طور كلی از نظر ظاهر به دستگاه بافت فرش گلیم ساده شباهت دارد.در اين بافت پودهای اضافی در پشت فرش گلیم به صورت آزاد باقی می ماند.بافت اين نوع فرش گلیم در ميان عشاير بسيار معمول است . اغلب برای تزئین مورد استفاده قرار می گيرد